Από τις πρώτες μας κιόλας στιγμές, τα παραμύθια μας κρατούν συντροφιά και διεγείρουν τη φαντασία μας. Τα παραμύθια βοηθούν τα παιδιά με ένα μοναδικό τρόπο να ανακαλύψουν τα διλήμματα της εσωτερικής τους ζωής.
Όπως έχει αναφέρει ο Winnicott (2003), τα παραμύθια αποτελούν το μεταβατικό κόσμο μεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής πραγματικότητας. Τα παιδιά ανάλογα με τη συναισθηματική ανάπτυξη που βρίσκονται, συνδέοουν την εμπειρία του ήρωα του παραμυθιού και ανακαλύπτουν το κρυφό νόημα του παραμυθιού (Bettelheim, 2010). Αναλυτικότερα, τα παιδιά μέσα από τα παραμύθια:
- Καλλιεργούν τη συμβολική τους σκέψη και αφυπνούν τη φαντασία τους.
- Μαθαίνουν νέες λέξεις
- Εμπλουτίζουν τον τρόπο έκφρασης τους
- Καλλιεργούν την κριτική τους σκέψη
- Δομούν τον εσωτερικό κόσμο τους
- Ανακαλύπτουν τα όρια και τη διαχώριση μεταξύ καλού και κακού
Στις πιο μικρές ηλικίες, το παραμύθι αποτελεί ώρα χαλάρωσης μεταξύ γονέα και παιδιού. Ο γονέας, σε ρόλο αφηγητή, εξιστορεί- διαβάζει ένα παραμύθι στο παιδί, για να χαλαρώσει και να περάσει ένα παιδαγωγικό μήνυμα μέσα από την ιστορία ενός ήρωα. Με αυτό τον τρόπο, το παιδί αρχίζει να ξεχωρίζει το καλό από το κακό, να ανακαλύπτει όρια, αλλά και να μαθαίνει να αναγνωρίζει τα συναισθήματα του και κατ’ επέκταση τον τρόπο έκφρασής του.
Για να επιτευχθούν όλα τα παραπάνω, είναι σημαντικό να υπάρχουν χαρακτήρες μέσα στα παραμύθια. Έτσι, τα παιδιά:
- Καταφέρνουν να αποκτήσουν μια θετική προοπτική για τη ζωή.
- Μέσα από ιστορίες που επιφυλάσσουν μία θετική έκβαση για τους «καλούς» πρωταγωνιστές, αναπτύσσουν το αίσθημα της δικαιοσύνης.
- Παρομοιάζουν τον εαυτό τους με τον πρωταγωνιστή του παραμυθιού και δομούν την ταυτότητά τους και την αυτοαντίληψη τους.
- Εμπλουτίζουν τα συναισθήματα τους. Βιώνουν συναισθήματα αγωνίας, χαράς, απογοήτευσης και έτσι αναπτύσσουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη.
- Τέλος, μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται αυτά τα καινούρια για συναισθήματα.
Εν κατακλείδι, αναγνωρίζοντας ότι τη σημερινή εποχή η τεχνολογία κατέχει σημαντικό ρόλο, ένα παιδί καλείται να αναπτυχθεί μέσα σε ένα “ψηφιακό” κόσμο, όπου η πρόσβαση στην πληροφορία είναι άμεση. Αυτό δεν επιτρέπει στο παιδί να σκεφτεί, να βιώσει συναισθήματα περιέργειας, άγνοιας κ.ά. Συνεπώς, ένα παιδί κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπος με τη πιθανή χαμηλή συναισθηματική νοημοσύνη και την αδύναμη κριτική ικανότητα. Γι’ αυτούς τους λόγους, τα παραμύθια, αποτελούν απαραίτητο εφόδιο για την ανάπτυξή τους.
